Το πρόβλημα που σημειώθηκε στην υδροδότηση του οικισμού Νεστορίου, προέκυψε σε δύο διαφορετικές φάσεις, από δύο ανεξάρτητους μεταξύ τους λόγους.
Αρχικά ήταν πρόβλημα ποσότητας (λειψυδρία), στη συνέχεια πρόβλημα θολότητας. Ποτέ όμως δεν ήταν πρόβλημα ποιότητας που θα μπορούσε να επηρεάσει την ασφάλεια του νερού και κατά συνέπεια την υγεία των καταναλωτών.
Αναλυτικά
Κατά το παρελθόν ο οικισμός Νεστορίου υδρευόταν με φυσική ροή από τις πηγές της Κοτύλης. Η υδροδότηση αυτή διακόπηκε το 2015, ως εξαιρετικά ασύμφορη και προβληματική. Οι συνεχείς θραύσεις των αγωγών φυσικής ροής καθιστούσαν αναγκαίες διαρκείς, κοπιώδεις και κοστοβόρες επεμβάσεις συνεργείων κι η υψηλή περιεκτικότητα αργίλου στο νερό σταδιακά απέφρασε κι έθετε εκτός λειτουργίας μεγάλα τμήματα του εσωτερικού δικτύου. Έτσι σήμερα η ύδρευση του οικισμού πραγματοποιείται από δύο πηγάδια κοντά στην κοίτη του Αλιάκμονα. Πρόκειται για απόλυτα φερέγγυες και δοκιμασμένες σε μεγάλο βάθος χρόνου υδροδοτήσεις, οι οποίες πολύ σπάνια δημιουργούν προβλήματα και μόνο κάτω από ιδιαίτερα αρνητικές συγκυρίες.
Τα όποια μικροπροβλήματα κατά καιρούς εμφανίστηκαν, ποτέ δεν συσχετίστηκαν με την ποιότητα του νερού, η οποία παρακολουθείται αδιαλείπτως με χημικές, μικροβιολογικές και άλλες αναλύσεις που διενεργεί ο Δήμος υπό την επίβλεψη της Διεύθυνσης Υγείας. Εξάλλου, ποτέ στο Νεστόριο δεν προέκυψαν θέματα δημόσιας υγείας οφειλόμενα στο νερό. Πρόσθετος τρόπος υδροδότησης του Νεστορίου, αυτή την στιγμή, δεν υπάρχει. Ο Δήμος παραμένει ανοικτός σε οποιαδήποτε υπόδειξη, αρκεί αυτή να είναι καλόβουλη, τεκμηριωμένη και εφικτή.
Το πρόβλημα της λειψυδρίας
Στις 10 Αυγούστου ελήφθη απόφαση να τεθεί προσωρινά εκτός λειτουργίας το πλέον παραγωγικό πηγάδι κι ο πλήρης φόρτος υδροδότησης μεταφέρθηκε στο εφεδρικό πηγάδι του ‘παραδείσου’, αυτού δηλαδή με την μικρότερη παροχή. Ο λόγος της εξαίρεσης του πρώτου πηγαδιού οφειλόταν σε ένα προσωρινό πρόβλημα που δημιούργησε η συσσώρευση ιλύος (λάσπης) στην κοίτη του ποταμού κοντά στο πηγάδι. Το ζήτημα αυτό ήδη αντιμετωπίζεται από την Περιφέρεια. Εν τω μεταξύ, λόγω της αυξημένης κατανάλωσης των ημερών, διαπιστώθηκε πως το πηγάδι του ‘παραδείσου’ δεν κατάφερνε να ανταποκριθεί πλήρως στην ζήτηση. Τότε εκδόθηκε η πρώτη ανακοίνωση με την οποία καλούταν ο κόσμος να περιορίσει κατά το δυνατόν τις καταναλώσεις του, και επειδή αυτό δεν απέδωσε αρκετά, διακόπηκε αναγκαστικά για ένα βράδυ η γενική παροχή και χρησιμοποιήθηκαν υδροφόρες της Περιφέρειας με τις οποίες επιτεύχθηκε πλήρης επαναπλήρωση των δεξαμενών. Την επομένη, το δίκτυο ξαναλειτούργησε με πλήρως αποκατεστημένη την ισορροπία του και πλήρως διασφαλισμένη την ποιότητα του νερού του.
Τα όποια σενάρια κυκλοφόρησαν περί δήθεν μόλυνσης του νερού από περιβαλλοντικούς ρύπους και λύματα, όπως έδειξαν οι επανειλημμένες αναλύσεις, δεν είχαν -και δεν έχουν- την παραμικρή σχέση με την πραγματικότητα. Και επειδή η διακίνηση τέτοιων μυθευμάτων άπτεται της δημόσιας υγείας και των ευθυνών της Διοίκησης, ο Δήμος Νεστορίου επιφυλάσσεται να κινηθεί με ιδιαίτερη αυστηρότητα εναντίον των όποιων διακινητών.
Το πρόβλημα της θολότητας
Την Δευτέρα 22 Αυγούστου το πρωί παρατηρήθηκε μεγάλη θόλωση των νερών του Αλιάκμονα, οφειλόμενη προφανώς στις βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν ψηλότερα στην οροσειρά. Ένα μέρος αυτής της θολότητας κατάφερε να διεισδύσει στο -εν χρήσει- πηγάδι του “παραδείσου” και κατόπιν στο δίκτυο. Αμέσως μόλις εντοπίστηκε το πρόβλημα, ελήφθησαν μέτρα και έγιναν όλες οι προβλεπόμενες από την νομοθεσία ενέργειες, σε συνεννόηση με την Διεύθυνση Υγείας Καστοριάς, προκειμένου να προστατευθεί η υγεία των καταναλωτών και να αποκατασταθεί το πρόβλημα.
Πιο Συγκεκριμένα
1. Με κάθε πρόσφορο μέσο ενημερώθηκε ο κόσμος να διακόψει τη χρήση του νερού για πόση, μαγείρεμα κλπ μέχρι νεωτέρας.
2. Ενημερώθηκε η Διεύθυνση Υγείας και ζητήθηκαν κατευθύνσεις.
3. Υπερχλωριώθηκαν τα πηγάδια, οι δεξαμενές και το δίκτυο (σύμφωνα με τις οδηγίες).
4. Καθαρίστηκαν οι δεξαμενές και άνοιξαν οι βάνες εκκένωσης
5. Διανεμήθηκαν από φορτηγά του Δήμου προς όλα τα νοικοκυριά εμφιαλωμένα νερά.
6. Έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για να ξεθολώσει το συγκεκριμένο πηγάδι.
7. Πάρθηκαν δείγματα για μικροβιολογικές αναλύσεις.
8. Έγινε χημική ανάλυση υπολείμματος αμμωνίας (που σχετίζεται με λυματικούς ρύπους).
9. Μετρήθηκε επανειλημμένα το επίπεδο του χλωρίου τόσο στο πηγάδι όσο και στο δίκτυο.
10. Κλήθηκε η ΔΕΥΑΚ και πρόσφερε την βοήθεια της (μέτρηση θολότητας, χημική ανάλυση αμμωνίας, χλωρίωση πηγαδιού κα).
Όλες αυτές οι συντονισμένες κινήσεις οδήγησαν στην ταχύτατη αποκατάσταση του προβλήματος και στην επαναφορά της υδροδότησης. Έως το βράδυ της ίδιας μέρας είχε αποκατασταθεί πλήρως το πρόβλημα της θολότητας και το νερό ξανάγινε διαυγές.
Οι μετρήσεις θολότητας των δύο πηγαδιών είχαν τα εξής αποτελέσματα :
• Πηγάδι Παραδείσου θολότητα 1,14%.
• Πηγάδι Γέφυρας θολότητα 1,5%.
Αποτελέσματα που δείχνουν απόλυτη διαύγεια, αφού είναι καλύτερα ακόμη και από τα προβλεπόμενα όρια 5-8%. Οι μικροβιολογικές αναλύσεις ακόμη και της 1ης μέρας, παρά την θολότητα, ήταν καλές (εντός ορίων), ενώ αυτές της 2ης μέρας ακόμη καλύτερες. Οι χημικές αναλύσεις που σχετίζονται με την ανίχνευση πιθανών λυματικών ρύπων ήταν άριστες (μηδενική συγκέντρωση). Έγινε και 3η ανάλυση (3η μέρα) της οποίας τα αποτελέσματα αναμένονται, ενώ πρόκειται να γίνει και 4η ανάλυση για μεγαλύτερη βεβαιότητα.
Εφόσον αποδειχθούν και αυτά τα αποτελέσματα ικανοποιητικά, όπως αναμένεται, τότε το νερό θα δοθεί ως απολύτως ασφαλές προς κατανάλωση. Θα εκδοθεί νέα ανακοίνωση.
Συμπερασματικά
1. Πράγματι ο Δήμος αντιμετώπισε ένα πρόβλημα λειψυδρίας, για τον λόγο που εξηγήθηκε, το οποίο αντιμετωπίστηκε άμεσα με τον καλύτερο τρόπο.
2. Τέτοια προβλήματα επάρκειας υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν σ’ όλους τους Δήμους της Ελλάδας και σ’ όλους τους οικισμούς. Μάλιστα όσο επιτείνεται το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής (βλέπε Κεντρική Ευρώπη), το πρόβλημα της έλλειψης πόσιμου νερού θα μεγαλώνει.
3. Το Νεστόριο, λόγω του νέου πηγαδιού, δύσκολα θα αντιμετωπίσει στο ορατό μέλλον πρόβλημα επάρκειας νερού. Απόδειξη ήταν η περσυνή χρονιά, που παρά τον καύσωνα, το Νεστόριο δεν ‘’έμεινε’’ ποτέ από νερό.
4. Η θολότητα ήταν απρόσμενη, αλλά όχι πρωτόγνωρη. Έχει ξανασυμβεί και στο παρελθόν, ενδεχομένως να συμβεί και στο μέλλον. Δεν σχετίζεται όμως με μικροβιακή επιβάρυνση συγκεκριμένης αιτιολογίας. Αυτό το απέδειξαν οι αναλύσεις της 1ης και 2ης μέρας και θα το δείξουν και των επόμενων ημερών. Ήταν κάτι που ενόχλησε, χωρίς όμως να δημιουργήσει προβλήματα. Αποκαταστάθηκε άμεσα, χωρίς το Νεστόριο να ξεμείνει από νερό για κάθε χρήση.
5. Ο Δήμος, με το προσωπικό και τους συνεργάτες του, έκανε ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν και έλυσε τα προβλήματα άμεσα και αποτελεσματικά χωρίς καμία παρενέργεια ή άλλη επίπτωση.
6. Παρ’ όλα αυτά ορισμένοι συνδημότες -και όχι μόνο- αντί να κατανοήσουν το πρόβλημα, που οφειλόταν σε εξωτερικούς παράγοντες και μόνον, παραγνωρίζοντας τις συστηματικές προσπάθειες που κατέβαλαν οι δημοτικές υπηρεσίες και αρνούμενοι να επιδείξουν μια στοιχειώδη υπομονή, έγιναν σχολιαστές και επικριτές, εξαπέλυσαν ύβρεις, ψευδολογίες, παραπληροφόρηση και συκοφαντίες. Αυτοί όμως δεν πρέπει να ξεχνούν δυο πράγματα:1. ότι κάθε δημόσια τοποθέτηση έχει επιπτώσεις και2. ότι όλοι (θεσμικοί και απλοί πολίτες) κρίνονται στη συνείδηση του κόσμου και από τα λόγια και από τα έργα τους.
Οφείλονται θερμές ευχαριστίες
• Στους υδραυλικούς του Δήμου που νυχθημερόν εργάζονται για ν’ αντιμετωπίζουν τα συνεχή προβλήματα, αλλά και το συγκεκριμένο πρόβλημα του Νεστορίου.
• Στον Αντιδήμαρχο Σπύρο Σουκαλόπουλο, στον Πρόεδρο της Τ.Κ. Νεστορίου Μάρκο Βυσούλη και στους Δημοτικούς Συμβούλους Ιωάννα Νταούτη, Κώστα Γιούπα και Ανδρομάχη Σουκαλοπούλου για την εξαιρετικά αποτελεσματική συνδρομή τους.
• Στην ΔΕΥΑΚ και τον Δήμο Καστοριάς για τη βοήθεια και τη συμπαράσταση τους.
• Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας – Αντιπεριφέρεια Καστοριάς, την Αντιπεριφερειάρχη κ. Δ. Κοζατσάνη και τον Προϊστάμενο Τεχνικής Υπηρεσίας κ. Στ. Κωτσάκο για την άμεση ανταπόκριση και την ένταξη του έργου εξυγίανσης της περιοχής του πηγαδιού.Οι κάτοικοι του Νεστορίου θα πρέπει να είναι σίγουροι ότι ο Δήμος κάνει και θα κάνει τα πάντα προκειμένου αυτοί να αισθάνονται ασφαλείς σε ό,τι σχετίζεται με το νερό.
Χρήστος Γκοσλιόπουλος
Δήμαρχος Νεστορίου