Τα θηλαστικά
Πλούσια και ποικίλη χλωρίδα συνοδεύεται βέβαια από πλούσια πανίδα. Σε μεγάλο υψόμετρο, ψηλότερα και από τα προσβάσιμα αλπικά λιβάδια, στις πιο απόκρημνες πλαγιές και στις απομονωμένες δασικές συστάδες, βρίσκουν καταφύγιο μικρά κοπάδια αγριόγιδων, αυτής της όμορφης και εξαιρετικά σπάνιας αντιλόπης των βαλκανικών βουνών. Στα πιο χαμηλά σημεία, στα δάση, στα λιβάδια και στους αγρούς συναντάμε αρκούδες, ζαρκάδια, αγριογούρουνα, λαγούς, λιγοστούς λύκους, αγριόγατες καθώς και πλήθος άλλων μικρών θηλαστικών.
Ψάρια, πουλιά και αμφίβια
Τα ποτάμια της περιοχής φιλοξενούν πληθυσμούς 15 ειδών ψαριών: πέστροφες, τσιρώνια, γουρουνομύτες, γυφτόψαρα, χέλια κ..ά. Η παρουσία τους αποδεικνύει την καθαρότητα των νερών. Στον Γράμμο απαντώνται επίσης και 142 είδη πουλιών, αριθμός μεγάλος για μια ορεινή περιοχή. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν 21 είδη αρπακτικών πουλιών, όπως το σπάνιο διπλοσάινο, ο λιβαδόκιρκος και το μαυροκιρκίνεζο, ο χρυσαειός και ο σταυραετός, ακόμα ο μικρός γύπας ασπροπάρης. Από την εξίσου πλούσια πανίδα ερπετών και αμφιβίων, θα ξεχωρίσουμε τους τρίτωνες, τα «ψάρια με τα πόδια». Οι κρυστάλλινες λίμνες και οι πηγές του Γράμμου φιλοξενούν και τα τρία είδη τρίτωνα που απαντώνται στην Ελλάδα, τον κοινό, το λοφιοφόρο και τον αλπικό.
Προστατευόμενο είδος προτεραιότητας: η Καφέ Αρκούδα
Οι αρκούδες του Γράμμου
Ο τοπικός πληθυσμός του Γράμου και των γύρω περιοχών έχει υπολογιστεί από 19 έως 54 άτομα. Συνδέεται οργανικά τόσο με τον κεντρικό υποπληθυσμό της Πίνδου, όσο και με ένα μικρότερο υποπληθυσμό που ενδημεί στην αλβανική πλευρά αλλά και με τον υποπληθυσμό της περιοχής της Φλώρινας. Τονίζεται έτσι η ανάγκη διατήρησης των διαδρομών σύνδεσης και αποφυγής ίου κατακερματισμού των βιοτόπων. Οι αρκούδες του Γράμμου προτιμούν να τρέφονται με καρπούς οπωροφόρων δέντρων όπως κερασιές, κορομηλιές και δαμασκηνιές αλλά και άγριων θάμνων και δέντρων όπως η οξιά, η βελανιδιά και η αγριοτριανταφυλλιά. Πολλούς από τούς παραπάνω καρπούς, τους αναζητούν σε οπωρώνες παλιών εγκαταλελειμμένων οικισμών. Τρέφονται επίσης και με ποώδη φυτά ή καλλιεργούμενα δημητριακά, μυρμήγκια και άλλα έντομα και συμπληρώνουν κατά ένα ελάχιστο ποσοστό τη διατροφή τους με κρέας και μέλι. Συνολικά πάντως, το 89% της τροφής τους είναι φυτικής προέλευσης.
Οι μετακινήσεις και τα ίχνη τους
Η έκταση όπου κινείται η κάθε αρκούδα καλύπτει συνήθως αρκετές εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα. Οι αρκούδες μετακινούνται με προσοχή και κυρίως μετά τη δύση του ηλίου, αποφεύγοντας έτσι ανεπιθύμητες συναντήσεις με ανθρώπους. Αντί για τα ίδια τα ζώα, μπορούμε ωστόσο να διακρίνουμε, αν είμαστε προσεκτικοί, τα ίχνη της παρουσίας τους: πατημασιές σε λάσπες και νερολακούβες, σπασμένα κλαδιά οπωροφόρων δέντρων (πιθανόν για να μπορέσει να τραφεί και το μικρό μαζί με τη μητέρα), αναποδογυρισμένες πέτρες προς αναζήτηση εντόμων, σπασμένες κορυφές μικρών πεύκων για το σημάδεμα της περιοχής τους. Κάνοντας χρήση τέτοιων λεπτομερειών μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που προσεγγίζουμε το δασικό τοπίο, χωρίς να παραμένουμε στην επιφανειακή οπτική «κατανάλωση».